İngiltere’nin istihbarat ajanları, Soğuk Savaş’tan bu yana en riskli operasyonunu düzenledi. 20 yıl boyunca şu sorunun cevabını aradılar: MI6’te Rusya’ya çalışan bir casus mu var?
İngiltere’nin iç istihbarat teşkilatı MI5’ın kardeş teşkilatına düzenlediği 20 yıllık operasyon ortaya çıktı: Evlilik Bağı Operasyonu. Teşkilatın bu operasyondaki amacı dış istihbarat teşkilatı MI6’teki üst düzey yetkililer arasından Rusya’ya casusluk yapan köstebeği bulmaktı.
20 yıl sürdüğü belirtilen bu soruşturma, MI5’ın en uzun ve pahalı operasyonlarından biri oldu. Gözetleme, teknik ekip ve analistler dahil 35’e yakın kişi, MI6’teki köstebeği bulmak için Londra’nın Wandworth semtinde “güvenlik şirketi” kisvesi altında gizli bir üs kurdu.
CIA’DEN UYARI: MI6’TE KÖSTEBEK OLABİLİR
Tüm bunları başlatansa ABD’nin istihbarat teşkilatı CIA’den gelen bir uyarı oldu. 1990’ların sonlarına doğru CIA, Londra’da görevli bir MI6 yetkilisinin Rusya’ya bilgi sızdırdığını düşündüğünü İngiliz yetkililere bildirdi. Ancak herhangi bir isim vermedi.
Sözde casusun MI6’te kıdemli bir pozisyonda olduğu ve son derece gizli bilgilere erişme yetkisine sahip olduğu tahmin ediliyordu. Ayrıca hedefin tek başına çalışmadığı, Londra’da iki kişiyle birlikte hareket ettiği de düşünülüyordu.
Yetkililer bir şüpheli belirledi ve 35 kişiden oluşan bir ekibi, “Suspect 1A” kod adını verdikleri şüpheliyi izlemeye gönderdi. Aslında göreve getirilen bazı ajanlara başta yalnızca bir “tatbikata katılacakları” söylendi. Gerçek, sonraları gizli yerlerde açıklandı.
Ekip 20 yıllık süreçte şüpheli kişinin evine gizlice girerek dinleme cihazları ve kameralar yerleştirdi. Ayrıca şüphelinin evinin önüne bir araba park ederek gizli kamera yerleştirdiler.
ORTA DOĞU’YA TEHLİKELİ YOLCULUK
İngiliz gazetesi The Guardian’ın haberine göre ekip şüpheliyi yurt dışında da izledi. Habere göre ekipteki ajanlar Orta Doğu’daki bir ülkeye, habersizce gerçek pasaport ama sahte kimlikle girdi.
Uluslararası hukuka aykırı olarak gerçekleştirilen bu operasyonda ajanlara yakalanırlarsa kimsenin kendilerini kurtaramayacağı açıkça söylendi. Ajanların hangi ülkeye bu yöntemle girdiği ise bilinmiyor.
20 YILLIK EMEK, 0 SONUÇ
Bu süreçte bazı şüpheli davranışlar gözlemlense de bunların casuslukla doğrudan ilgili olmadığı belirtiliyor. Ajanların peşinde olduğu şüpheli 2015 yılında emekli oldu ve 20 yıllık araştırmada hiçbir somut kanıt ele geçirilemedi.
Ulaşılan sonuç şuydu: Ya doğru kişi izlenmemişti ya da casus hâlâ aralarındaydı.
Operasyonun başındaki yetkililer bunun Kim Philby vakasına benziyor olabileceğine dikkat çekiyor. Philby, Soğuk Savaş döneminde Sovyetler için casusluk yapmış, MI6’teki en büyük casuslardan biriydi ve 1963’te Moskova’ya kaçmıştı.
