İran’daki nükleer tesislerin ABD saldırılarında zarar görmediğini yazan ABD Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon) istihbarat raporuna ABD yönetimindeki kurumlardan en üst düzeyde yalanlama gelmeye devam ediyor.
Son olarak ABD Başkanı Donald Trump sosyal medya mesajında, “sahte haber muhabirleri” olarak nitelendirdiği gazetecilerin CNN ve New York Times’tan “derhal” kovulması gerektiğini söyledi.
Trump, bu gazeteciler için “kötü niyetli kötü insanlar” ifadesini kullandı.
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth de bu raporu haberleştiren medyayı Trump’ı yeterince desteklememekle eleştirdi.
Rapor, İran ve İsrail arasında ABD arabuluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasından saatler sonra ABD basınına sızdırılmıştı
CIA Direktörü John Ratcliffe, yazılı bir açıklamayla raporun gerçek olmadığını söyledi:
“Edindiğimiz güvenilir istihbarata göre İran’ın kilit önemdeki birçok nükleer tesisi, ABD’nin son saldırılarında ciddi zarar gördü. Bu tesislerin yeniden inşası yıllar alabilir.”
Açıklamada, ülkenin dış istihbarat örgütü olan Merkezi Haberalma Teşkilatı’nın (CIA) nükleer tesislerle ilgili istihbarat toplamaya devam ettiği ve bu mümkün olduğunda bilgilerin şeffaf bir şekilde Amerikan halkıyla paylaşılacağı bilgisi de yer aldı.
Trump ABD basınına ateş püskürdü: Pislikler
NATO zirvesi için Hollanda’da olan Donald Trump da tesislerin “tamamen yok edildiğini” savunmaya devam etti.
Trump 22 Haziran’daki bombalamayla İran’ın nükleer programının “onlarca yıl geriye” götürüldüğünü iddia etti.
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile birlikte gazetecilerin sorularını yanıtlayan Trump, haberin yer aldığı NY Times gazetesi ve CNN kanallarını “pislik” olarak tanımladı.
ABD Savunma Bakanı Paul Hegseth aynı medya toplantısında bunun bir “ön rapor” olduğunu söyledi ve sızdırılmasının “siyasi amaçlar” taşıdığını iddia etti.
Hegseth, ABD Federal Soruşturma Bürosu’nun (FBI) sızıntı ile ilgili araştırma başlattığını söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da sızıntıyı yapan kişiyi “profesyonel [sırttan] bıçaklayıcı” olarak suçladı.
Trump saldırı söylediği kadar başarılı olmasaydı, İran’ın ateşkesi kabul etmeyeceği mesajını da verdi.
Bu basın toplantısından saatler sonra Trump, sosyal medya hesabından bir paylaşım yaparak Hegseth’in Perşembe sabahı Pentagon’da askeri yetkililerle birlikte “Çok büyük bir basın toplantısı düzenleyeceğini,” bu basın toplantısında paylaşılacak bilgilerin “hem çok ilginç hem de reddedilemez olacağını” duyurdu.
Raporda neler var?
ABD basınına isimsiz kaynaklarca sızdırılan Pentagon raporuna göre, yer altındaki tesisler ciddi bir zarar görmedi.
Bu rapora göre saldırılar sonrası İran’ın nükleer programı sadece birkaç aylık bir duraksamanın ardından yeniden başlayacak durumda bulunuyor.
13 Haziran’da İran’daki nükleer ve askeri tesislere yönelik saldırılara başlayan İsrail’in ardından 22 Haziran’da ABD yeraltındaki tesisleri bombaladı.
Bu saldırı sonrası Donald Trump, tesislerin “yok edildiğini” savundu.
Pentagon’un hazırladığı ilk istihbarat raporuna göreyse, Fordo, Natanz ve İsfahan’da vurulan hedefler yüzeyde ciddi hasar gördü. Tesislere giden yollar, girişler, tesislerin etrafındaki altyapı çoğunlukla yıkıldı.
Ancak özellikle Fordo’da yeraltında kalan ve uranyum zenginleştirmenin yapıldığı bölüm benzer bir hasar almadı.
ABD basınına konuşan isimsiz kaynaklar, sadece birkaç aylık bir duraksamanın ardından İran’ın nükleer çalışmalarına kaldığı yerden devam edebileceğini savunuyor.
BBC’nin ABD’deki yayın ortağı CBS, raporu inceleyen Amerikalı yetkililere dayandırdığı haberinde, zenginleştirilmiş uranyum stoklarının da saldırı öncesi başka bölgelere taşındığını bildiriyor.
Bu stokların 13 Haziran’da başlayan ve 12 gün süren saldırlarda hiç zarar görmediği kaydediliyor.
Netanyahu: Nükleer tehdidi ortadan kaldırdık
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, akşam saatlerinde televizyonlardan canlı yayımlanan bir konuşma yaptı ve İsrail’in başarılı bir operasyon yürüttüğünü söyledi:
“İran asla nükleer silahlara ulaşamayacak. Ateşkes anlaşması İsrail için tarihi bir başarıdır. İki acil varoluşsal tehdidi ortadan kaldırdık: Nükleer tehdit ve balistik füze tehdidi”
Netanyahu, İsrail saldırılarının İsfahan, Natanz ve Arak’taki nükleer tesisleri yok ettiğini; ABD saldırılarının da Fordo’da yerin metrelerce altındaki tesisi yok ettiğini söyledi.
IAEA’dan nükleer tesisleri gözlemleme talebi
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) genel sekreteri Rafael Grossi, Salı günü İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi’ye bir mektup yazarak acil görüşme talep etti.
İran’ı işbirliğine çağıran Grossi, ancak IAEA’nin incelemeleri ve işbirliği sayesinde soruna diplomatik bir çözüm bulunabileceğini de belirtti.
İran nükleer silah üretme hedefi olduğunu reddediyor, nükleer programının barışçıl olduğunu söylüyor.
Ateşkes sonrası İsrail’de sükunet
13 Haziran’da çatışmalar başladığında İsrail’de birçok güvenlik önlemi hayata geçirilmiş; birçok dükkan, okul, banka kapanmıştı. Ülkenin hava sahası da uçuşlara kapatılmıştı.
Ateşkesle birlikte İsrail’de hayat normale dönmeye başladı. Hükümetin uygulamaya koyduğu güvenlik önlemleri hafifletildi. Gazze sınırı dışında birçok bölgede okullar açıldı. Hastaneler de eskisi gibi hizmet vermeye başladı.
Ülkenin hava sahası ve Tel Aviv havalimanı da yeniden sivil uçuşlara açıldı.
ABD de ülkedeki personeli için aldığı güvenlik tedbirlerini hafifleterek Kudüs’teki büyükelçiliğini yeniden açacağını duyurdu.
