Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, “Bir müttefike karşı casusluk yapamazsınız,” dedi.
Danimarka Dışişleri Bakanlığı, Wall Street Journal’da yayınlanan bir makalede Washington’un Grönland’da istihbarat toplama çabalarını arttırdığının bildirilmesi üzerine Perşembe günü ülkedeki en üst düzey ABD diplomatını çağırdı.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, Kopenhag’daki ABD Büyükelçiliği’nin başkan vekili Jennifer Hall Godfrey’in, WSJ’de Salı günü yayınlanan makalenin ardından Danimarka Dışişleri Bakanlığı’nda üst düzey Danimarkalı diplomat Jeppe Tranholm-Mikkelsen ile bir araya geldiği belirtildi.
Gazete, Ulusal İstihbarat Direktörü Tulsi Gabbard’ın emrinde görev yapan üst düzey ABD yetkililerinin, istihbarat teşkilatlarının başkanlarına bir ‘istihbarat toplama önceliği mesajı’ gönderdiğini bildirdi. Bunun üzerine söz konusu başkanlara, Grönland’ın bağımsızlık hareketini araştırmaları ve Danimarka toprağındaki ABD kaynak çıkarma faaliyetlerine yönelik kamuoyunun düşüncelerini incelemeleri talimatı verildiği belirtildi.
Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lokke Rasmussen çarşamba günü kamu yayıncısı DR’ye yaptığı açıklamada, hükümetinin bu haberin ardından ABD’li diplomatı ‘ret’ veya başka bir açıklama istemek üzere çağıracağını söyledi.
Daha önce Trump yönetimini Grönland’ın egemenliğini tehdit ettiği için tepki gösteren Rasmussen, haberdeki bilgilerin ‘çok endişe verici’ olduğunu ve Danimarka makamlarının ‘bu konuyu oldukça ciddiyetle ele aldığını’ söyledi.
Başbakan Mette Frederiksen Associated Press’e (AP) yaptığı açıklamada, “Bir müttefike karşı casusluk yapamazsınız,” dedi.
Dışişleri Bakanlığı konuyla ilgili daha fazla ayrıntı vermezken, ABD büyükelçiliği yorum yapmaktan kaçındı.
Journal’ın haberiyle ilgili sorulara yanıt olarak Gabbard’ın ofisinden yapılan açıklamada, istihbarat camiasındaki sızıntılarla ilgili olarak Adalet Bakanlığı’na üç ‘suç’ başvurusunda bulunduğu ve yaklaşık bir düzine sızıntı vakasının daha soruşturulduğu belirtildi.
Gabbard, “Wall Street Journal, gizli bilgileri siyasileştirerek ve sızdırarak Başkan’ın altını oymaya çalışan derin devlet aktörlerine yardım ettiği için utanmalıdır,” diye yazdı.
“Yasaları çiğniyorlar ve ulusumuzun güvenliğini ve demokrasisini baltalıyorlar. Gizli bilgileri sızdıranlar bulunacak ve yasaların izin verdiği ölçüde sorumlu tutulacaklardır.”
Grönlandlılar ABD’ye karşı çıkıyor
Yarı özerk Danimarka toprağı olan Grönland’ın mülkiyetinin ve kontrolünün ulusal güvenlik amaçları için gerekli olduğunu iddia eden Trump son aylarda tartışma yaratmıştı.
Grönland kritik hammaddelerin ve nadir toprakların yatağı. Analistler Kuzey Kutbu’ndaki buzların erimesinin, jeopolitik rakiplerin nüfuz mücadelesi verdiği bir bölgede ticaret, enerji ve ulaşım için her zamankinden daha büyük stratejik fırsatlar sunduğunu söylemekte.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Grönlandlıların “Danimarka’nın bir parçası olmak istemediklerini” iddia ederken Washington’un Grönland’ın kendi kaderini tayin hakkına saygı duyacağını söyledi.
Ancak Ocak ayında yayınlanan bir kamuoyu yoklamasına göre Grönlandlıların yüzde 85’i adalarının ABD’nin bir parçası olmasını istemiyor.
Grönland başbakanı geçen ay yaptığı açıklamada, Beyaz Saray’ın mineral zengini Kuzey Kutbu adası hakkındaki açıklamalarının saygısızca olduğunu ve adanın ‘asla ve asla herhangi biri tarafından satın alınabilecek bir mülk parçası olmayacağını’ söyledi.