Dün yaşamını yitiren Katolik aleminin ruhani lideri Papa Francis’in naaşı Vatikan’da açık tabuta yerleştirildi.
Bir süredir sağlık sorunlarıyla mücadele eden Papa Francis, dün yaşamını yitirdi.
112
Birçok ülkeden Katolik alemine taziye mesajları gelirken bugün Papa Francis’in naaşı Vatikan’daki Santa Marta konutunda ölüm ilanı ayini sırasında açık bir tabuta yerleştirildi.
212
Papa’nın tabutu yarın St. Peter Bazilika’sına taşınacak. Cenaze töreni ise cumartesi günü yapılacak.
312
Katoliklerin ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa Francis’in dün sabah hayatını kaybetmesinin ardından Papa’nın şahsi kullanımındaki odaları mühürlendi ve makamın boş olduğu ilan edildi.
412
Papa Francis’in 88 yaşında dün sabah yaşamını yitirmesinin ardından Vatikan’da papalar öldüğünde kilise hukukunda öngörülen süreç de başlatıldı.
512
Vatikan’ın resmi yayın organı Vatican News’un haberine göre, dün akşam 20.00 sularında ölüm ilanının yüksek sesle okunması ve cenazenin tabuta konulması safhaları gerçekleştirildi.
612
Bu işlemin ardından Vatikan’da papa öldüğünde ya da istifa ettiğinde bir sonraki papa seçilene dek geçiş sürecini yöneten “Kamerlengo” (Papalık Makam Vekili) Kardinal unvanına sahip Kardinal Kevin Farrell, Vatikan Devlet Sekreteri (Başbakan) Kardinal Pietro Parolin ve Başpiskopos Edgar Pena Parra ile beraber, Papa Francis’in konutu ve Papalık Sarayı’nda şahsi kullanımındaki odaları kapatıp, mühürledi.
712
Kamerlengo Kardinal Farrell’in gözetiminde, ayrıca papalık mührü olan “balıkçı yüzüğü” imha edildi ve kilise hukuku uyarınca “Sede Vacante” yani Latince “makamın boş olduğu” ilan edildi.
812
Vatikan resmi internet sitesi de durumunu “Sede Vacante” olarak güncelledi. Bu arada, Kardinaller Kongregasyonu’nun (Bakanlık), Papa Francis’un ölümünün ardından ilk toplantısını bu sabah yapacağı, bu toplantıda Papa Francis’un cenaze töreni için tarih belirlenebileceği belirtildi.
912
Şubat ayında geçirdiği şiddetli bronşit nedeniyle 14 Şubat’ta Roma’daki Gemelli Hastanesine kaldırılan, burada çift taraflı zatürre teşhisiyle 38 gün boyunca tedavi gören Papa Francis, 23 Mart’ta taburcu edilmişti. Papa’nın taburcu edildikten sonra 2 aylık nekahet döneminde kalması gerektiği belirtilmişti. Papa Francis’un doktorlarından Prof. Sergio Alfieri, 25 Mart’ta Corriere della Sera gazetesine verdiği demeçte, Papa’nın hastanede yattığı dönemde 2 kez ölümden döndüğünü açıklamıştı. Kardinal Joseph Farrell, 21 Nisan sabahı yaptığı açıklamada, Papa Francis’un yerel saatle 07.35’te yaşamını yitirdiğini duyurmuştu. Vatikan, dün akşam Papa Francis’un ölüm nedeninin inme geçirme, komaya girme ve geri döndürülemez kalp yetmezliği olduğunu bildirmişti.
1012
Vatikan’ın üst düzey isimleri Papa Francis’in konutu ve Papalık Sarayı’nda şahsi kullanımındaki odaları kapatıp, mühürledi.
1112
1212
Yeni Papa kim olacak? İşte en güçlü adaylar
Papa Franciscus’un vefatının ardından Katoliklerin yeni ruhani liderinin kim olacağı merak konusu. 136 kardinalden 8’i bu görev için öne çıkarken Pietro Parolin ve Mario Grech’in göreve gelmesi daha olası gözüküyor.
Katoliklerin ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa Franciscus’un vefatının ardından yerine kimin geçeceği merak edilirken, Katolik Kilisesi’nde kardinaller yeni Papa’yı belirlemek için Sistine Şapeli’nde bir araya gelmeye hazırlanıyor.
113
Dünyada 1,4 milyar mensubu olan Katolik Kilisesi’nin başı konumunda olan Papalık makamına kimin geleceğine yönelik isimler şekilleniyor.
213
Halihazırdaki Kardinaller Meclisi Dekanı Kardinal Giovanni Battista Re’nin, Papa Franciscus’un cenaze merasiminin ardından 20 gün içinde 80 yaşını doldurmamış kardinallerden oluşan Kardinaller Meclisi’ni (Konklav) Papalık seçimi için Vatikan’da toplanmaya davet etmesi bekleniyor.
313
Vatikan’ın verilerine göre, Papalık Seçimine girebilecek şu anda yaşı 80’in altında 136 kardinal bulunuyor.
Kurallara göre, seçimde üçte iki çoğunluğu alan Kardinal, görevi kabul etmesi durumunda yeni Papa olarak ilan edilecek.
413
Papalık için öne çıkan adaylar arasında 8 kardinal bulunuyor. Bu isimler şöyle:
513
İTALYAN KARDİNAL PAROLİN
Vatikan Devlet Sekreteri (Başbakan) İtalyan Kardinal Pietro Parolin, ilericiler ve muhafazakarlar arasında uzlaşma rolü oynayabilecek en güçlü adaylardan biri olarak görülüyor.
Papa Franciscus’un papalığa seçildiği Mart 2013’ten sonra Ekim 2013’te devlet sekreterliği makamına getirdiği 70 yaşındaki Parolin, Vatikan’ın Çin ve Vietnam ile yakınlaşmasının başlıca mimarlarından biri olarak öne çıkıyor.
Parolin’in Kilise’nin dış ilişkilerinde daha dengeli bir yaklaşım benimsediği ve uluslararası diplomasi konusunda oldukça deneyimli olduğu biliniyor.
613
İTALYAN KARDİNAL ZUPPİ
İtalya Episkoposlar Konferansı (CEI) Başkanı Kardinal Matteo Maria Zuppi, potansiyel adaylar arasında gösteriliyor.
2015’te Bologna Başpiskoposluğuna terfi edilen 69 yaşındaki Zuppi, Jorge Mario Bergoglio adıyla doğan Arjantinli Papa Franciscus’a yakınlığı nedeniyle “İtalyan Bergoglio” olarak anılıyor.
Zuppi’nin, Papa Franciscus gibi göçmenlik ve yoksullukla ilgili konulara odaklı olduğu biliniyor.
713
İTALYAN KARDİNAL PİZZABALLA
60 yaşındaki Kudüs Latin Patriği İtalyan Kardinal Pierbattista Pizzaballa, İsrail, Filistin toprakları ve Ürdün’ü kapsayan başpiskoposluk bölgesiyle Orta Doğu’daki en üst düzey Katolik din adamı.
Papa Franciscus’un Eylül 2023’te atadığı kardinallerden Pizzaballa, Fransisken mezhebine mensup olmasıyla biliniyor.
Pizzaballa, Zuppi ya da Parolin’in seçilmesi durumunda 1978 yılından bu yana ilk kez bir İtalyan Papa olacak.
813
ABD’Lİ KARDİNAL BURKE
76 yaşındaki ABD’li Kardinal Raymond Leo Burke de adı öne çıkan isimler arasında yer alıyor.
Burke, Katolik Kilisesi’ndeki geleneksel öğretileri savunmasıyla öne çıkarken, Papa Franciscus’un reformist yaklaşımlarına karşı profil çiziyor.
Papa Franciscus, Kasım 2014’te, Burke’yi Vatikan’ın en yüksek yargı organı, Kilise’deki tövbe, aforoz ve bağışlama süreçlerinden sorumlu görevinden alarak, Malta Şövalyeleri’nin koruyucusu olarak atadı. 2023’te ise Papa, Burke’nin bu görevini başka bir kardinale devretti.
Yine 2023’te Vatikan, Burke’nin aylık maaşını ve kira ödemediği dairesini iptal etti. Bu olay ayrıcalıkların yeniden düzenlenmesi olarak duyurulmasına rağmen karar cezalandırma olarak değerlendiriliyor.
ABD Başkanı Donald Trump ve Kardinal Burke, kürtaj karşıtlığı, geleneksel aile yapısı ve LGBT hakları gibi konularda ortak görüşlere sahip.
2014’te Papa’nın liderliğini “dümensiz gemiye” benzeten Burke, 2016’da da Trump’ın “Hristiyan değerleri savunacağını ve kürtajla mücadele edeceğini” söylemişti.
Burke, göçmenler konusunda da “temkinli” olunması gerektiğini ifade etmişti.
913
MACAR KARDİNAL ERDO
Macar Kardinal Peter Erdo, 2013’teki Konklav’da, Avrupa ve Afrika’daki geniş kilise bağlantıları ve Katolik inancını yeniden canlandırmayı hedefleyen Yeni Evangelizasyon hareketinin öncüsü olarak görülmesi nedeniyle papalık için bir aday olarak kabul ediliyor.
72 yaşındaki Erdo’nun adı, Papa Franciscus’un ardından bu yıl yapılacak Konklav’da yeniden öne çıkmış durumda.
Erdo, 2015’teki göçmen krizi sırasında, Papa Franciscus’un kiliselerin mültecileri kabul etme çağrısına karşı çıkmıştı.
1013
FİLİPİNLİ KARDİNAL TAGLE
67 yaşındaki Filipinli Kardinal Luis Antonio Gokim Tagle ise sosyal adalete olan bağlılığı nedeniyle “Asyalı Franciscus” olarak anılıyor.
1982’de rahip olarak atanmasından bu yana onlarca yıllık pastoral deneyim sahibi olan Tagle, yürüttüğü Imus Piskoposu ve Manila Başpiskoposu görevleriyle de idari tecrübe kazandı.
Tagle, seçilmesi halinde ilk Asyalı papa olacak.
1113
GANALI KARDİNAL TURKSON
Ganalı Kardinal Peter Turkson, Afrika’da saygı duyulan kilise liderlerinden biri olarak kabul ediliyor.
76 yaşındaki eski Cape Coast Başpiskoposu, Papa Franciscus’un altında Papalık Konseyi Barış ve Adalet Bakanı olarak görev aldı.
Turkson, seçilmesi halinde uzun yıllar sonra bu göreve gelen ilk siyahi papa olacak.
1213
MALTALI KARDİNAL GRECH
Malta’nın Gozo Adası’ndan gelen 68 yaşındaki Piskoposlar Sinodu Genel Sekreteri Kardinal Mario Grech, Papa’nın kilise içindeki reformlarının öncüsü haline geldi.
Grech, 2014’te Vatikan’da yaptığı bir konuşmada ise kilisenin LGBT’lere karşı daha kapsayıcı olması ve çağdaş aile yapılarına dair yaratıcı çözümler bulmas” gerektiğini belirtmişti.
Hem muhafazakar hem de ılımlı çevreler tarafından çokça konuşulan Grech, bu özelliği nedeniyle kimileri tarafından güçlü bir aday olarak değerlendiriliyor.
1313
Katolikler Papa için böyle yas tuttu
Katoliklerin ruhani lideri Papa Francis bugün sabah saatlerinde 88 yaşında hayatını kaybetti. Dünyanın dört bir yanındaki Katolikler, Papa için dua ederken ve ağlarken görüntülendi.
Papa’nın ölüm haberinin ardından St. Peter Meydanı, insanlarla doldu. Zaten Paskalya nedeniyle çoğu turist İtalya’ya akın etmişti. Arjantinli bir turist olan Becca Tusa “Ben Paskalya için buradaydım. Papa’nın Paskalya zamanı ölmüş olmasını çok önemli buluyorum. Ben Arjantinliyim, Papa da Arjantinliydi. Bizim için önemi çok daha büyük o yüzden” dedi.
113
Arjantin’de Buenos Aires Metropolitan Katedrali’nin dış duvarına “Huzur içinde yat, daima kalbimizde olacaksın, hepimiz üzgünüz” yazılı bir notla birlikte tespih yapıştırıldı.
213
Suriye, Kenya, ABD ve daha pek çok ülkede Katolikler kiliselerine akın ederek, Papa için dua etti. Bazıları ise kameralara ağlarken yakalandı.
313
413
513
613
713
813
913
1013
1113
1213
1313
Nostradamus’un Papa kehaneti gerçek oldu
Katolik aleminin ruhani lideri Papa Francis’in yaşamını yitirmesinden sonra 1500’lü yıllarda yaşayan Fransız kahin Nostradamus’un bir kehaneti daha gündem oldu.
2013 yılından beri Katolik aleminin ruhani lideri olan Papa Francis’in ölümü sonrasında gözler Vatikan’da…
112
Papa Francis’in ölümünden sonra ABD medyası ünlü kahin Nostradamus’un Papa ile ilgili 16’ncı yüzyılda yaptığı kehaneti gündemine aldı.
212
Nostradamus ismiyle tanınan Fransız astrolog ve kahin Michel de Nostredame’ın açıklamaları ve kehanetleri yıllardır uzmanlar tarafından incelenip yorumlanırken Nostradamus’un Katolik alemi ile ilgili açıklamaları dikkat çekti.
312
Büyük Londra yangını, Adolf Hitler’in iktidarı, 11 Eylül saldırıları, Covid-19 ve Japonya’yı geçen yıl sarsan deprem gibi birçok gelişmeyi felaketi bilen ve “felaket tellalı” olarak bilinen Nostradamus, Papa’nın ölümü ve sonrasında yaşanacaklarla ilgili de açıklamalarda bulunmuştu.
412
1555 yılında yayınlanan “Les Propheties” isimli kitabında yaptığı açıklamalar bugün bile analiz edilirken, Nostradamus’un, 16’ncı yüzyılda, “Çok yaşlı bir Papa’nın ölümüyle… genç yaşta bir Romalı seçilecek. Onun hakkında, makamını zayıflattığı söylenecek… ama uzun süre oturacak ve yoğun bir faaliyet içinde olacak” yorumunu yaptığı belirtildi.
512
Nostradamus’un açıklamalarının devamında ise, “Kutsal Roma Kilisesi’nin son zulmünde, koyunlarını birçok sıkıntı içinde otlatacak olan Romalı Petrus oturacak ve bu şeyler bittiğinde, yedi tepeli şehir yok edilecek ve korkunç yargıç halkını yargılayacak. Son” dediği kaydedildi.
612
Şubat ayında rahatsızlanan ve uzun bir süre yoğun bakımda tutulan Papa Francis birkaç hafta önce taburcu edilmiş ve birkaç kez inananların karşısına çıkmıştı.
712
Papa’nın ölümünün ardından Vatikan’da bir papa öldüğünde ya da istifa ettiğinde bir sonraki papa seçilene dek geçiş sürecini yönetecek “Kamerlengo” (Papalık Makam Vekili) Kardinalin, kilise hukuku uyarınca “Sede Vacante” yani Latince “makamın boş olduğunu” ilan etmesi gerekiyor.
812
Halihazırda Kamerlengo olan ve bu sabah Papa Francis’un vefat haberini de dünyaya duyuran İrlandalı Kardinal Kevin Joseph Farrell, Papa Francis’un ölümünü tasdik etmesi, papalık mührü olan “balıkçı yüzüğünü” imha etmesi, Papa’ya ait özel daireleri mühürlemesi ve “Sede Vacante” ilan etmesi bekleniyor.
912
Bundan sonra Vatikan’ın, Papa Francis için düzenlenecek cenaze törenine dair detayları kısa süre içinde açıklaması gerekiyor. Papa Francis, Aralık 2023’te Meksikalı bir yayın kuruluşuna verdiği demeçte, Vatikan’da şatafatlı bir törenin aksine sade bir törenle son yolculuğuna uğurlanmak istediğini belirtmişti.
1012
Papa, mezarının da geleneklerin dışında diğer papaların aksine Vatikan’daki Aziz Petrus Bazilikası’na değil, her dış gezisinden önce ve sonra Roma’da gidip özel olarak dua ettiği Azize Büyük Meryem (Santa Maria Maggiore) Bazilikası’nda hazırlandığını kaydetmişti. Buna göre, Papa Francis, bir asırdan uzun bir süre sonra Vatikan dışında gömülen ilk Papa olacak.
1112
Papa Francis, önceki papaların aksine selvi, kurşun ve meşeden yapılmış üç iç içe tabutta defnedilmek yerine çinko ile kaplanmış basit bir ahşap tabut tercih ettiğini belirtmişti. Cenaze töreninin ardından da Katolik Kilisesi’nin ruhban sınıfında Papa’dan sonra gelen en önemli din adamı konumundaki kardinaller için yeni Papa’yı belirleme süreci başlayacak.
1212
Katoliklerin aykırı lideri: Kim bu Papa Francis?
Katoliklerin aykırı lideri Papa Francis, sabah saatlerinde hayatını kaybetti. Zaman zaman hem muhafazakârların hem de ilericilerin eleştirdiği Arjantinli din insanı nasıl biriydi?
Jorge Mario Bergoglio, daha bilinen adıyla da Papa Francis, 13 Mart 2013’te papa seçildi. Bu seçim pek çok Kilise gözlemcisini de şaşırttı. Zira Arjantinli din insanı, pek çokları için “yabancı”ydı, 1300 yıldır seçilen ilk Avrupalı olmayan ruhani liderdi.
117
Francis, Katolik Kilisesi’ne bağlı bazı rahiplerin çocuklara cinsel istismarda bulunduğuyla ilgili skandalların patladığı bir dönemde başa geçti. Ayrıca o dönem Vatikan bürokrasisi içinde de çok büyük tartışmalar dönüyordu. Dolayısıyla yeni Papa’nın istismar skandalıyla nasıl başa çıkacağı merak ediliyor, Vatikan’a düzeni getirmesi isteniyordu.
217
Olabildiğince sade bir yaşam sürmeye çalışan Francis, seleflerinin kullandığı Apolistik Sarayı’ndaki süslü daireleri kullanmayı reddederek, “psikolojik sağlığını” gerekçe göstererek topluluk içinde yaşamayı tercih etmişti.
317
Ne var ki Francis baştayken hem muhafazakâr hem de ilerici kesimin tepkileriyle karşılaştı. Muhafazakârlar Francis’i gelenekleri bozmakla suçlarken, ilericiler onun 2 bin yıllık Kilise’yi yeniden şekillendirmek için daha fazlasını yapabileceğini ama yapmadığı konusunda eleştirdi.
417
Francis’in selefi Benedict 2022’de ölene kadar Vatikan’da beyaz giyinen iki kişi olması kafa karışıklığına neden olmuş, emekliye ayrılan papaların rolüyle ilgili normların yazılı olması gerektiği belirtilmişti.
517
Katolikler içindeki muhafazakâr hareketin önemli bir ismi olan ve Benedict’in müttefiki olarak bilinen Avustralyalı Kardinal George Pell, 2022’de yayınlanan ve içinde Francis’in papalık görevinin “felaket” olduğunu belirten anonim bir yazının yazarı çıkması da bunun bir örneği.
617
Papa’nın muhafazakârların tepkisini çeken uygulamaları arasında kadınların ve Müslümanların da Kutsal Perşembe’ye katılmasına izin vermesi, Kilise’nin LGBTİ bireylere daha ılımlı yaklaşmasını söylemesi ve Aralık 2023’te eşcinsel evliliklere koşullu da olsa desteğini göstermesi vardı.
717
Vatikan içindeki muhalefetle zorluklar yaşasa da Francis dünya genelinde “süperstar” haline geldi. Sık sık yurt dışını ziyaret eden Papa, dini fark etmeksizin zor durumda hayatını sürdürmeye çalışanlarla bir araya geldi. Örneğin 30 Kasım 2015’te Orta Afrika Cumhuriyeti’nde Müslümanların çoğunlukta olduğu başkent Bangui’de büyük bir kalabalıkla karşılandı.
817
Benzer bir şekilde 29 Kasım 2014’te İstanbul’da Saint Esprit Katedrali’nde kutsal ayini yönetmeden önce beyaz bir güvercini serbest bırakmıştı.
917
Francis, yeni papayı seçmekten sorumlu kardinal seçmenlerin yüzde 80’ini atayan kişi oldu. Ancak bu, yeni gelecek papanın ilerici olmasını garantilemiyor. Bazı Vatikan uzmanları Francis’in halefinin “daha ılımlı ancak daha az bölücü” olacağını düşünüyor.
1017
Francis döneminde Vatikan anayasası da elden geçirilmiş, kadınlar dahil vaftiz edilmiş herhangi bir kişinin Katolik Kilisesi’nin merkezi yönetiminde rol alması mümkün kılınmıştı. Yine Francis döneminde daha fazla kadın üst düzey görevlerde yer aldı.
1117
Seçildiğinde 76 yaşında olan Francis, papalığının büyük kısmını sağlıklı bir şekilde geçirdi. 2021’de bağırsak ameliyatı olan papa, sonrasında diz problemleri yaşamaya başladı. Dolayısıyla baston ve tekerlekli sandalye kullanmaya başlayan Francis yavaş yavaş kilo almaya da başladı.
1217
Papa Ukrayna savaşında aldığı pozisyonla da pek çokları için hayal kırıklığı yaşatmıştı. Halkın karşısına çıktığı neredeyse her koşulda barış çağrısı yapmış olsa da bazıları bu çağrıları yetersiz bulmuştu. Savaş ayrıca Vatikan ve Rus Ortodoks Kilisesi arasındaki anlaşmazlığı da yeni bir boyuta taşıdı. Özellikle de Papa Francis, savaşı destekleyen Patrik Kirill’i “Putin’in patriği” olmaması çağrısı yaptığında…
1317
Papa Gazze savaşıyla ilgili olarak da hem İsrailli rehinelerin serbest bırakılması hem de Gazze’deki ateşin kesilmesi yönünde çağrılar yapmıştı.
1417
Arjantin, İspanya ve Şili’de eğitim gördükten sonra 1969’da Cizvit rahibi olarak atanan Francis kısa sürede Arjantin’deki kilisenin başına geçti. Bu da Arjantin’de askeri diktatörlüğün hakim olduğu 1976-1983 yıllarına denk geliyordu.
1517
Bu dönemde 30 bine yakın kişi kaçırılıp öldürülmüştü. Bazıları Francis’in o dönem insan hakları ihlallerine karşı sessiz kaldığını ve diktatörlüğe karşı gelen iki rahibi korumadığını iddia etti. Ancak Vatikan bu suçlamaları reddetti.
1617
Bu arada Papa’nın görüştüğü son siyasetçi ABD Başkan Yardımcısı JD Vance oldu.
