Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Marco Rubio, NATOmüttefiklerinin savunmaya daha fazla harcama yapmaları gerektiğinin altını çizdi. Brüksel’de düzenlenen NATO dışişleri bakanları toplantısında konuşan Rubio, müttefiklerin savunma harcamalarını hemen büyük ölçüde arttıramayacaklarını Washington’un anladığını, ancak müttefiklerin katkılarını arttırmaları için kesin bir “yola” ihtiyaç olduğunu belirtti.
ABD Başkanı Donald Trump, NATO müttefiklerinden savunma harcamalarını gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 5’ine çıkarmalarını defalarca talep etmiş ve onları sırtlarını ABD’nin devasa savunma bütçesine dayamakla suçlamıştı. Rubio da iki günlük zirvede bu tutumu tekrarladı. Rubio “Buradan, ABD de dahil olmak üzere her bir üyenin harcamalarda yüzde 5 seviyesine ulaşma sözünü vermesi ve yerine getirmesi yolunda, bu gerçekçi yolda olduğumuz anlayışına vararak ayrılmak istiyoruz” dedi.
ABD Savunma Bakanlığı rakamlarına göre ABD 2024 yılında gayrisafi yurtiçi hasılasının yüzde 2,7’sini savunmaya harcadı.
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ise savunma harcamalarını “yüzde 3’ün önemli ölçüde kuzeyine” yükseltilmesi çağrısında bulundu. Haziran ayında düzenlenecek NATO zirvesinde de bu yönde bir karar çıkması bekleniyor.
Rubio NATO’ya bağlılıklarını teyit etti
ABD Dışişleri Bakanı Rubio zirve öncesinde yaptığı konuşmada da NATO’ya bağlılıklarını teyit etti. Rubio “Bu ittifakın ABD ile birlikte duracağına kesinlikle inanıyorum. Taahhütleri kesinlikle açık” ifadelerini kullandı.
Rubio, Trump’ın NATO’ya bağlılığını sürdürdüğünü ancak Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı da dahil olmak üzere son olaylar ışığında ittifakın yeteneklerinin acilen güçlendirilmesi gerektiğini düşündüğünü belirtti.
“Kimse bunu bir ya da iki yıl yıl içinde yapabileceğinizi beklemiyor” diyen Rubio bu yola çıkılması gerektiğini vurgulayarak ABD’nin NATO’nun “daha güçlü” ve “daha canlı” olmasını arzu ettiğini kaydetti.
NATO’ya üye birçok ülke savunma harcamalarını yüzde 2’nin üzerine çıkardı ancak Almanya da dahil olmak üzere birçok ülke Trump’ın koyduğu yüzde 5 hedefini gerçekçi bulmuyor.
ABD’nin gümrük vergilerinin küresel ekonomiye ve dolayısıyla müttefiklerin savaş sandıklarına zarar vermesi, bunun da Avrupa’nın savunma harcamalarını artırma çabalarını olumsuz etkilemesinden endişe ediliyor.
Trump Çarşamba günü Avrupa Birliği’nden gelen mallara yüzde 20’lik vergi de dâhil olmak üzere tüm ithalata en az yüzde 10’luk genel gümrük vergisi getireceğini açıkladı.