ABD Başkanı Trump, Danimarka Başbakanı Frederiksen ile yaptığı 45 dakikalık görüşmede ‘agresif ve saldırgan’ bir biçimde Grönland’ı ABD’ye katma talebini konuştu. Bu görüşme, Trump’ın Grönland vaadini bir blöf olan gören Avrupalı yetkilileri endişeye sürükledi. Danimarka şimdi kriz modunda
ABD Başkanı Donald Trump geçen hafta Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen ile 45 dakikalık bir görüşme yaptı. Üst düzey Avrupalı yetkililere göre Trump, Danimarka başbakanı ile yaptığı hararetli telefon görüşmesinde Grönland’ı ele geçirmede ciddi olduğunda ısrar etti. Beyaz Saray görüşme hakkında yorum yapmadı ancak Frederiksen, Danimarka krallığının özerk bir parçası olan Grönland’ın satılık olmadığını vurguladı ve ABD’nin bölgeye büyük ilgi duyduğunu söyledi.
Agresif ve saldırgan davrandı
Görüşme hakkında bilgi sahibi olan Avrupalı yetkililer FT’ye yaptıkları açıklamada görüşmenin çok hararetli geçtiğini söyledi. Yetkililer, Frederiksen’ın askeri üsler ve madenlerin işletilmesi konusunda daha fazla işbirliği teklifine rağmen Grönland’ın satılık olmadığını söylemesinin ardından Trump’ın agresif ve saldırgan bir tutum sergilediğini söylediler. Yetkililerden biri FT’ye “Çok sertti. Soğuk bir duş gibiydi. Önceleri bunu ciddiye almak zordu. Ama artık ciddi ve potansiyel olarak çok tehlikeli olduğunu düşünüyorum” dedi.
NATO’da Trump endişesi derinleşti
Görüşme, Trump’ın dönüşüne dair Avrupa’nın endişelerinin derinleştirecek gibi görünüyor. Trump ikinci dönemine Grönland, Panama Kanalı ve hatta Kanada’yı ele geçirmeyi vaat ederek başladı. Ancak pek çok Avrupalı yetkili Trump’ın bu vaatlerini yalnızca NATO toprakları üzerinde daha fazla nüfuz kazanmak için bir pazarlık hamlesi olduğunu zannetmişti. Frederiksen ile yapılan görüşme bu umutları yok etti ve NATO müttefikleri arasındaki dış politika krizini derinleştirdi.
Söz konusu Avrupalı yetkililerden biri “Niyet çok açıktı. Bunu istiyorlar. Danimarkalılar şimdi kriz modundalar” derken bir diğeri “Danimarkalılar bu durum karşısında tamamen çılgına dönmüş durumdalar” dedi. Eski bir Danimarkalı yetkili ise şunları ekledi: “Çok sert bir konuşmaydı. Danimarka’ya karşı hedefli gümrük tarifeleri gibi özel önlemler almakla tehdit etti.”
Trump ocak ayı başında Grönland konusunda kendisine karşı çıkması halinde Danimarka’yı vergi uygulamakla tehdit etmişti. Ayrıca adanın kontrolünü ele geçirmek için askeri güç kullanma seçeneğini de yok saymamıştı. Trump göreve gelmeden birkaç gün önce düzenlediği basın toplantısında “İnsanlar Danimarka’nın Grönland üzerinde herhangi bir yasal hakkı olup olmadığını bile bilmiyorlar ama eğer varsa, bundan vazgeçmeliler çünkü ulusal güvenliğimiz için buna ihtiyacımız var” demişti.