© Armando Babani/Copyright 2024 The AP. All rights reserved
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in Salı günü Türkiye’ye gelip Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la görüşmesinden bir gün sonra, Çarşamba günü İngiltere Kraliyet Hava Kuvvetleri’ne ait iki Eurofighter, F-16’lar eşliğinde Ankara’ya iniş yaptı.
Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler 15 Aralık Pazar günü gerçekleştirilen “Yıllık Değerlendirme” toplantısında, Eurofighter müzakerelerinin olumlu yönde ilerlediğini, Katar’da tatbikata katılmak üzere yola çıkan iki uçağın çarşamba günü Ankara’ya ineceğini ve uzman ekibin uçakları görme fırsatı edineceğini söyledi.
Uçakların önümüzdeki süreçte Ankara’dan ayrılıp Katar’daki Ferocious Falcon V Tatbikatı’na katılması bekleniyor.
Bakan Güler daha önce, “Türkiye, İngiltere ve İspanya ile görüşerek 40 adet Eurofighter temini çalışmalarını sürdürüyor. Almanya’yı ikna etmeye çalışıyorlar,” demişti.
12 milyar liralık pakete onay
Uzun süredir Türkiye’ye silah ve savunma ekipmanları satışını engelleyen Almanya’nın, son günlerde bu tavrını yumuşattığına dönük işaretler gelmeye başlamıştı.
Almanya’nın Türkiye’ye yaklaşık değeri 336 milyon euro (yaklaşık 12 milyar Türk Lirası) olan bir silah paketinin satışına yeşil ışık yaktığına yönelik haberler Alman basınına yansımıştı.
Eurofighter savaş uçaklarının tedarik edilmesiyle Türk Hava Kuvvetleri envanterine ilk kez Aktif Faz Dizinli Radar’a (AESA) sahip uçaklar girmiş olacak.
Bu radarlar, dalgaları daha geniş frekans aralığında yayabiliyor. Dolayısıyla arka plan gürültüsü üzerinden tespit edilmeleri zorlaşıyor. Bu sayede gemi ve hava araçları güçlü radar sinyalleri yaysalar da daha gizli kalabiliyor.
Milli savaş uçağı olarak adlandırılan KAAN’ın ve F-16 Blok 70 savaş uçaklarının envantere girmesine kadar geçecek süreçte en uygun çözümün Eurofighter olacağına inanılıyor.
Hangi ülkelerde var?
Kuruluşunda İngiltere, Almanya, İspanya ve İtalya’nın yer aldığı çok uluslu konsorsiyum, son olarak Eylül 2023’te Madrid’e 25 uçak, Berlin’e 20 uçak ve Roma’ya 24 uçak satışı gerçekleştirdi.
İlk uçuşunu 27 Mart 1994’te gerçekleştiren Eurofighter’ı, onu üreten konsorsiyum üyeleri dışında Avusturya, Kuveyt, Umman, Katar ve Suudi Arabistan da kullanıyor.
Türkiye, balistik füze tehdidine karşı 2019’da ABD’nin “Patriot talebine olumlu yanıt vermemesi” üzerine Rusya’ya 2 milyar 500 milyon dolar (82 milyar 460 milyon Türk Lirası) ödeyerek iki tabur S-400 aldı.
40 kilometreden 400 kilometreye varıncaya dek geniş bir yelpazede hedefi vurabilen S-400’ler, savaş uçakları, radar tespit ve kontrol uçakları, keşif uçakları, stratejik ve taktik uçaklar, taktik, operasyonel-taktik balistik füzeler, orta menzilli balistik füzeler, hipersonik hedeflerde kullanılabiliyor.
Fakat bu alım Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) içerisinde ve F-35 üretiminin yapıldığı programa dahil ülkeler arasında birtakım “güvenlik endişelerine” yol açtı. Sonuç olarak 17 Temmuz 2019’da, Türkiye’nin F-35 Müşterek Saldırı Uçağı Programı’ndan çıkarıldığı duyuruldu.
Erdoğan – Leyen zirvesi
İki Eurofighter uçağının Ankara’ya inişinden bir gün önce, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından ağırlanmıştı.
Salı günü başkent Ankara’da düzenlenen ortak basın toplantısında Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye ve Avrupa Birliği (AB) arasındaki “ortak çıkarların” önemine değinerek, “her zamankinden daha güçlü ve kurumsallaşmış bir ilişkiye ihtiyaç” olduğunu vurguladı.
Leyen ise, Türkiye ve AB arasındaki ilişkinin “ileri gittiğini” belirterek, Ankara’nın Orta Doğu’daki “güvenlik endişelerine mutlaka cevap verilmesi gerektiğini” söyledi.
Türkiye’nin Suriye’de ve bölgede istikrarın sağlanması için “çok önemli bir rol” oynadığına dikkat çeken von der Leyen, “Terörizme karşı birlikte çok dikkatli olmalıyız. Özellikle doğu Suriye’de IŞİD’in tekrar canlanması riskine izin veremeyiz,” dedi.
“Biz hep Suriye’de mevcudiyetimizi koruduk ve ihtiyacı olanlara destek verdik. Bu adımları arttırmalıyız, HTŞ ve diğer temsilcilerle angajmanımızı sürdürmeliyiz,” diye ekledi.
Von der Leyen, AB’nin üst düzey diplomatik temsilcisinin Şam’a geri döneceğini belirtti.
Türkiye ve AB arasındaki ekonomik ilişkilerin “her geçen yıl daha da güçlendiğini” vurgulayan Avrupa Komisyonu Başkanı, Türkiye “göç konusunda kilit bir ortak” olduğunu belirtti.
Suriyeli mültecilere ev sahipliği yapma çabalarını desteklemek için AB’nin 2024 yılı için ekstra 1 milyar euro (36,75 milyar Türk Lirası) değerinde yardım göndereceğini açıkladı.
Özel sert çıktı
Ana muhalefet Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Özgür Özel ise, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in Erdoğan’ı ziyaret etmesi üzerine Avrupa Birliği’ne “uyarıda” bulundu.
Özel, Avrupa Birliği (AB) kurumuna ve Ursula von der Leyen’in şahsına “saygı duyduğunu” belirtip, “AB’nin yeni pratiğini reddettiklerini” vurguladı.
Bu pratiğin “Merkel patentli” olduğunun altını çizen CHP Genel Başkanı, “Gidiyor Erdoğan’la oturuyor, konuşuyor, bir anlaşma yapıyor, el sıkışıyor, işini görüyor. Burası bir demokrasi, bütün eksiklerine rağmen bir demokrasi,” dedi.
“Bu parlamentoda temsil edilen AKP ve MHP dışında 11 tane daha siyasi parti var. Bu ülkenin kuralları var, kurumları var. Bu ülkeyi bir Orta Doğu coğrafyasının tek adam rejimi gibi göremezsiniz. Onunla gidip anlaşıp, işinizi göremezsiniz,” diye devam etti.
CHP Genel Başkanı’nın konuşmasında atıfta bulunduğu eski Almanya Başbakanı Angela Merkel, 26 Kasım Salı günü yayınlanan anı kitabında, mülteci kriziyle ilgili Recep Tayyip Erdoğan’la müzakerelerde bulunduğunu yazmıştı.
“O yüzden gidip de bir tek adamla el sıkış, anlaş, parayı teklif et, görünen madde bu olsun, görünmeyen madde yumuşak yazılacak, eleştiriler olsun. AİHM kararlarına uyulmamasına, görüntüde tepki vermekler olsun. Böyle insanlık dışı anlaşmaları asla kabul etmiyoruz.”
Son olarak, “Bu ülke, …ilk seçimlerde de kuvvetler ayrılığına dayalı, hukuk devletini geri getirecek olan bir iktidar namzeti Cumhuriyet Halk Partisi’nin bulunduğu bir ülkedir. Bu ülkede tek adamla el sıkışıp işinizi göremezsiniz” dedi.
