Suriye güvenlik kaynakları, İsrail ordusunun Suriye’nin başkenti Şam’ın yaklaşık 25 km güneybatısına ulaştığını söylüyor.
Reuters’in haberine göre İsrail’in, Suriye-İsrail sınırındaki tampon bölgeyi ele geçirmesi ve dün gece boyunca Suriye ordusuna ve hava üslerine hava saldırıları düzenlemesinin ardından, İsrail güneybatıdan Şam’a yaklaşık 25 km (16 mil) ulaştı.
İsrail’in Suriye’ye düzenlediği askeri operasyon, Beşar Esad’ın devrilmesinden iki gün sonra geldi. Bu operasyon, Suriyelileri, bölge ülkelerini ve dünya güçlerini bundan sonra ne olacağı konusunda endişelendirdi.
Suriyeli bir güvenlik kaynağı, İsrail askerlerinin, İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri’ni Suriye’den ayıran silahsızlandırılmış bölgenin 10 kilometre doğusunda, yani Suriye topraklarının 10 kilometre doğusunda bulunan Katana’ya ulaştığını söyledi.
İsrail ordusu ise yorum yapmayı reddetti.
İsrail, Suriye’deki çatışmaya müdahil olmayacağını ve tampon bölgeyi ele geçirmesinin savunma amaçlı bir hamle olduğunu bildirdi.
Mısır, Katar ve Suudi Arabistan saldırıları kınadı. Suudi Arabistan, bu hareketin “Suriye’nin güvenliği yeniden sağlama olanağını yok edeceğini” kaydetti.
Bölgesel güvenlik kaynakları ve Suriye ordusundaki subaylar, İsrail’in Suriye genelindeki askeri tesislere ve hava üslerine yönelik yoğun hava saldırılarının gece boyunca sürdüğünü, Şam ve çevresindeki onlarca helikopter ve jetin yanı sıra “Devlet Muhafızları”na ait unsurların da imha edildiğini söyledi.
Suriye ordusundan geriye hiçbir şey kalmadı
Reuters’e göre yaklaşık 200 baskının gerçekleştiği ve Suriye ordusunun varlıklarından geriye hiçbir şey kalmadığı belirtildi.
İsrail hava saldırılarının günlerce süreceğini duyurdu ancak BM Güvenlik Konseyi’ne, Suriye’deki çatışmaya müdahil olmadığını sadece kendi güvenliğini sağlamak için “sınırlı ve geçici önlemler” aldığını bildirdi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi pazartesi günü geç saatlerde kapalı kapılar ardında toplandı ve diplomatlar, 13 yıl süren ve yıllardır çıkmaza giren bir iç savaşın ardından, Esad’ın 12 gün gibi kısa bir sürede nasıl devrildiğine hala inanamadıklarını söyledi.
BM Rusya Büyükelçisi Vassily Nebenzia, kurul toplantısının ardından gazetecilere “Herkes, konsey üyeleri de dahil olmak üzere, hazırlıksız yakalandı. Bu yüzden bekleyip görmemiz ve izlememiz gerekiyor… Ve durumun nasıl gelişeceğini değerlendirmemiz gerekiyor” diye konuştu.
Rusya, Esad hükümetini desteklemede ve dilahlı gruplarla savaşmasına yardımcı olmada önemli bir rol oynadı. Suriye lideri Beşar Esadi pazar günü Şam’dan Moskova’ya kaçarak ailesinin 50 yıldan fazla süren acımasız yönetimine son verdi.
Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) liderliğindeki silahlı ittifakının Suriye’deki ilerleyişi Ortadoğu için nesiller boyu sürecek bir dönüm noktası olacak gibi duruyor.
Suriye’de 2011 yılında başlayan iç savaş yüz binlerce kişinin ölümüne yol açtı, modern zamanların en büyük mülteci krizlerinden birine neden oldu, şehirler bombalandı, kırsal alanlar boşaltıldı ve küresel yaptırımlar nedeniyle ekonomi çöktü.
Ancak muhalif ittifak Suriye’nin geleceğine ilişkin planlarını kamuoyuna açıklamadı ve ihtilaflı bölgede siyasi geçiş için bir şablon da bulunmuyor.
Katarlı diplomatlar dün HTŞ ile görüştü
Analistler, petrol fiyatlarının pazartesi günü yüzde 1’den fazla arttığını, bunun kısmen büyük bir petrol üreticisi olmayan Suriye’deki istikrarsızlığın bölgesel gerginliği artırabileceği endişelerinden kaynaklandığını söylüyor.
Öte yandan ABD’nin Suriye’deki gruplarla ilişki kurmanın yollarını aradığı ve gayriresmi diplomasi başlatmak için Türkiye gibi bölgedeki güçlerle temas kurduğu belirtildi.
Reuters’a konuşan bir yetkili, Katarlı diplomatların dün HTŞ ile görüştüğünü, bölge devletlerinin örgütle temas kurmak için yarıştığını söyledi.
Suriye’deki bankalar bugün yeniden açılacak
HTŞ ve müttefiklerinin Şam’ı ele geçirmesinin ardından kurulu düzene geri dönüleceğine dair bazı işaretler var. Suriye’deki bankalar bugün yeniden açılacak. Petrol Bakanlığı sektördeki tüm çalışanları bugün işe gitmeye çağırdı ve güvenliklerinin sağlanması için koruma sağlanacağını ekledi.
Reuters muhabirleri, Esad’ın devrilmesinden bu yana ilk iş günü için Suriye Merkez Bankası’na dört minibüsün geldiğini, çalışanların minibüslerden inip binaya girdiğini gördü.
HTŞ lideri Muhammed el Golani, Suriye’yi yeniden inşa etme sözü verdi. HTŞ, yabancı ülkelere ve Suriye içindeki azınlık gruplarına güven vermek için yıllardır imajını yumuşatmaya çalışıyor.
Golani “bir liste yayınlayacağız” dedi
Ancak misilleme korkuları devam ediyor. HTŞ, Suriye halkına işkence eden güvenlik ve ordu yetkililerini “suçlu ve katil” olarak nitelendirerek hesap sormaktan çekinmeyeceğini bildirdi.
Golani yayınladığı bir bildiride, “Suriye halkına işkence yapan en üst düzey yetkililerin adlarını içeren bir liste yayınlayacağız” dedi ve “Savaş suçlarına karışan üst düzey ordu ve güvenlik görevlileri hakkında bilgi verenlere ödüller verilecek” diye ekledi.
HTŞ, birçok devlet ve BM tarafından terör örgütü olarak tanımlanıyor.
