Arap medyasına açıklamalarda bulunan İranlı üst düzey bir yetkili, Washington’un saldırı öncesi İran’a bilgi verdiğini öne sürdü ve ABD’nin saldırısının tek seferlik olduğunu ifade etti
ABD’nin İran’a düzenlediği ani saldırıyla Fordow, İsfahan ve Natanz’daki nükleer tesisler hedef alındı. Washington saldırı öncesinde Tahran’a bilgi verdi hatta İranlı üst düzey bir kaynak, tesislerin önceden tahliye edildiğini ve zenginleştirilmiş uranyum stoklarının güvenli alanlara taşındığını doğruladı.
Saldırı önceden bildirildi
Güvenlik nedeniyle isminin açıklanmasını istemeyen İranlı yetkili, ABD’nin saldırıdan önce Tahran’a mesaj ilettiğini ve çatışmayı genişletme niyetinde olmadığını bildirdiğini aktardı. Washington ayrıca saldırının tek seferlik olduğunun da altını çizdi.
Aynı kaynağa göre ABD yönetimi, yalnızca Fordow, İsfahan ve Natanz’daki nükleer tesisleri hedef almayı planladı. İran tarafı da bu çerçevede söz konusu tesisleri tahliye etti ve “zenginleştirilmiş uranyumun büyük kısmı” güvenli noktalara taşındı. Öyle ki, sadece iki gün önce uydu görüntülerindeki fotoğraflarda da bu iddia kısmen desteklendi. Görüntülerde onlarca kamyonun tesislerin hemen çıkışında olduğu görüldü.
Saldırıya ilişkin ayrıntılar
Üç nükleer tesisi bombalamak için havalanan B-2 bombardıman uçakları ABD’den havalanarak Orta Doğu’ya geldi. Fordow yer altı nükleer tesisine toplam altı adet, her biri 13,6 ton (30.000 libre) ağırlığında olan MOP (Massive Ordnance Penetrator) bombası atıldı. Uzmanlar, bu bombalardan ikisinin tesisin ana girişlerine, ikisinin ise havalandırma şaftına yöneltildiğini belirtiyor.
Ayrıca bir Amerikan denizaltısından fırlatıldığı düşünülen 30 Tomahawk füzesi, Natanz ve İsfahan’daki tesisleri hedef aldı. Bu iki tesis, son günlerde İsrail tarafından da bombalanmıştı.
CBS’e konuşan ABD’li bir yetkili “İsfahan’daki yer altı tesisi, Fordow’dan bile daha zorlu bir hedefti.” dedi.
Hasar tespiti henüz yapılamadı
ABD’nin saldırılarının yol açtığı hasara dair somut veriler henüz paylaşılmış değil. Fordow tesisinin 80–90 metre derinlikte olduğu düşünüldüğünden, bazı uzmanlar aynı noktaya birden fazla bomba atılmasının gerekmiş olabileceğini belirtiyor.
Washington merkezli Foundation for Defense of Democracies’in (FDD) başkanı, ‘güvenilir’ bir İsrailli kaynağa dayandırdığı açıklamasında, “Saldırı İran’ın nükleer programını sonlandırmış gibi görünüyor. Kesin teyit önümüzdeki 24 saatte gelecek,” dedi. Ancak birçok uzmana göre, bu iddiayı destekleyecek veriler henüz mevcut değil.
Diplomasi mi yoksa sembolik saldırı mı?
İran, halihazırda İsrail’in saldırılarıyla karşı karşıyayken ABD ile aynı anda topyekün bir savaşa girmeye sıcak bakmıyor. Bombardımandan önce Tahran, nükleer müzakerelere yeniden başlamaya hazır olduğunu bildirmiş ancak bunun için İsrail’in saldırılarını durdurması gerektiğini şart koşmuştu.
Saldırının önceden haber verilmiş olması ve ABD’nin doğrudan çatışma istemediğine dair özel bir mesaj göndermesi, İran’ın vereceği yanıtın da benzer şekilde sembolik olacağı yönünde.
Ancak bu kez İran’ın elindeki seçenekler daha çeşitli. Nükleer Denetim Anlaşması’ndan (NPT) çekilmek, yabancı denetçileri ülkeden çıkarmak, İsrail’in Dimona nükleer tesisini hedef almak ya da Hürmüz Boğazı’ndaki deniz trafiğini sekteye uğratmak bu seçenekler arasında yer alıyor.
