ABD İç Güvenlik Bakanı’nın toplantısında soru sormak isteyen senatör zorla dışarı çıkarıldı. Bu sırada kelepçelenen senatörün gözaltında olmadığı ifade edildi.
ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem’in, Los Angeles’ta Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi (ICE) operasyonlarıyla ilgili düzenlediği basın toplantısında soru sormak isteyen California’nın Demokrat Senatörü Alex Padilla zorla dışarı çıkarıldı.
Noem, ICE karşıtı protestolarla ülke gündemine oturan Los Angeles’taki ICE operasyonları hakkında basın toplantısı düzenledi.
Noem konuşmasına devam ederken soru sormak isteyen California Senatörü Alex Padilla’nın soru sormasına ve konuşmasına izin verilmedi.
Padilla, “Ben Senatörüm ve Bakan’a bir sorum var.” diye seslenmesine rağmen en az 3 güvenlik görevlisi tarafından salonun arka kapısından dışarı çıkarıldı.
Sosyal medyaya da düşen görüntülerde, Padilla’nın salonun dışında görevlilere, “Elinizi üzerimden çekin.” diyerek bağırdığı ve ellerini havaya kaldırmasına rağmen arkasından itilerek uzaklaştırıldığı görüldü.
56
Senatör Padilla’ya, FBI tarafından yere yatırılarak ters kelepçeyle takıldığına ait görüntüler de sosyal medyada paylaşıldı.
Padilla’nın ofisinden yapılan açıklamaya göre senatör şu anda gözaltında değil.
Amerika da senatörlerin yasal dokunulmazlıkları var mıdır?
Evet, Amerika Birleşik Devletleri’nde senatörlerin belirli bir yasal dokunulmazlığı vardır, ancak bu dokunulmazlık sınırsız değildir ve özellikle görevleriyle bağlantılı bazı alanlarla sınırlıdır.
ABD Anayasası’nın 1. Maddesi, 6. Bölümü uyarınca, Kongre üyeleri (senatörler ve temsilciler):
“Senato ve Temsilciler Meclisi üyeleri, görev süreleri boyunca tutuklanamazlar; ancak vatana ihanet, ağır suç veya kamu düzenini ciddi şekilde bozan suçlar (felonies) gibi durumlarda tutuklanabilirler. Ayrıca, Kongre oturumlarına katılırken veya oturumdan dönerken tutuklanamazlar.”
Bu dokunulmazlığın temel dayanaklarından biri de “Speech or Debate Clause” (Konuşma veya Tartışma Maddesi)’dır:
“Senatörler veya Temsilciler Meclisi üyeleri, Kongrede yaptıkları konuşmalar veya işlemler nedeniyle başka bir makam tarafından sorguya çekilemezler.”
Özetle:
- Görevle ilgili dokunulmazlıkları vardır:
- Kongre çalışmaları (konuşmalar, oy verme, komisyon çalışmaları) nedeniyle dava edilemez veya cezai takibe uğrayamazlar.
- Genel suçlardan muaf değiller:
- Rüşvet, yolsuzluk, cinayet, dolandırıcılık gibi suçlardan dolayı yargılanabilir ve tutuklanabilirler.
- Tutuklanmaya karşı sınırlı koruma:
- Kongre oturumlarına gidip gelirken küçük suçlardan ötürü tutuklanamazlar. Ama ciddi suçlarda tutuklanabilirler.
- Sivil davalar:
- Görevleri dışındaki davranışlarından ötürü sivil davalara maruz kalabilirler.
Bu dokunulmazlık Fransa’daki ya da Türkiye’deki gibi geniş bir siyasi dokunulmazlık değildir; daha çok yasama faaliyetlerinin bağımsızlığını korumaya yönelik bir güvencedir.,
Bu haberdeki olayda senatörü haksızlık edilmiş midir?
— “haksızlık yapıldı mı?” sorusu, hukuki açıdan, siyasi açıdan ve etik açıdan farklı şekillerde değerlendirilebilir. Beraber netleştirelim:
Hukuki Açıdan
- Güvenlik görevlileri (DHS personeli), toplantının güvenliğinden sorumluydu. Eğer Padilla yetkisiz şekilde podiuma yürüdüyse, güvenlik prosedürü gereği müdahale edebilirler.
- Ancak Padilla kendisini tanıttıysa ve kimliği bilinmesine rağmen müdahale edildiyse — özellikle zor kullanılarak yere yatırma ve kelepçe işlemi orantısız sayılabilir.
- Anayasal haklar açısından, bir senatörün basın toplantısında soru sorma veya konuşma özgürlüğü tam olarak güvence altında değildir. Orası bir hükümet etkinliği olduğu için protesto yasağı uygulanabilir.
- Yine de ölçüsüz güç kullanımı iddiası hukuki bir dava konusu olabilir.
Siyasi Açıdan
- Evet, siyasi olarak haksızlığa uğradığı söylenebilir.
- Senatör Alex Padilla, görevli bir halk temsilcisi olarak, halk adına hesap sorma hakkına sahip. Bu tür müdahaleler, özellikle kamera önünde ve barışçıl bir şekilde yaklaşırken yapıldıysa, siyasi açıdan utanç vericibulunur.
- Demokrat Parti ve liberal çevrelerde bu olay “iktidarın muhalefeti susturma girişimi” olarak yorumlanıyor.
- Öte yandan Cumhuriyetçiler ve Kristi Noem tarafı, Padilla’yı “şov yapmakla” suçluyor.
Etik Açıdan
- Orantısız güç kullanımı etik açıdan eleştirilebilir.
- DHS yetkilileri Padilla’yı tanımıyordu iddiası zayıf kalıyor, çünkü bir senatör kimliğini beyan ettiğinde durup kimliğini teyit etmek uygun olurdu.
- Kaldı ki, fiziksel müdahale son çare olmalıdır.
Sonuç:
| Açısından | Değerlendirme |
|---|---|
| Hukuki | Şartlara bağlı; dava konusu olabilir |
| Siyasi | Büyük ölçüde haksızlık yapılmış gibi görünüyor |
| Etik | Orantısız güç kullanımı ihtimali yüksek |
Büyük resimde: Eğer Padilla kimliğini açıkça belirtmiş ve şiddete yönelmemişse haksızlığa uğradığını söylemek mümkündür. Ama kesin yargıya varmak için kamera kayıtları, tanık ifadeleri gibi somut deliller gerekir.
