Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Kasım 2017’den bu yana tutuklu bulunan iş insanı ve hak savunucusu Osman Kavala’nın ikinci başvuru dosyasını, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) uygulanması ve yorumlanması açısından ciddi sorunlar içeren başvurulara bakan Büyük Daire’ye devretti
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Gezi Davası’nda müebbet hapse mahkum edilen Osman Kavala‘nın aldığı ceza ve tutukluluğuna ilişkin ikinci başvurusunun Büyük Daire’ye gönderilmesine karar verdi. AİHM, 10 Aralık 2019 tarihli ilk kararında, özgürlük ve güvenlik hakkının ihlal edildiği, tutukluluğun siyasi amaçlarla sürdürüldüğü gerekçeleriyle Kavala’nın derhal serbest bırakılmasını istemiş ancak Türkiye bu karara uymamıştı. Mahkeme, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin talebi üzerine 11 Temmuz 2022 tarihli kararıyla Türkiye’nin bağlayıcı karara uymadığını kayda geçirmişti.
Bianet’in haberine göre, Osman Kavala’nın ikinci başvurusunda, AİHM’in ihlal kararı verdiği 10 Aralık 2019’dan bu yana süren tutukluluğunun keyfi nitelik taşıdığı, Anayasa Mahkemesi’nde yürütülen sürecin de tutukluluğun hukuka uygunluğunu denetleme yükümlülüğünü yerine getirmediği savunuldu.
Başvuruda ayrıca Kavala’nın adil yargılanma hakkının ihlal edildiği, mahkemenin bağımsız ve tarafsız davranmadığı, savunma haklarının kısıtlandığı, yargılamanın makul sürede sonuçlanmadığı, masumiyet karinesinin ihlal edildiği, cezanın kanunilik ve öngörülebilirlik ilkelerine aykırı olduğu görüşlerine yer verildi. Mahkeme, söz konusu başvuru dosyasını 16 Aralık’ta Büyük Daire’nin incelemesine açtı.
AİHM Büyük Daire
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) uygulanması ve yorumlanması açısından ciddi sorunlar içeren başvurulara bakan Büyük Daire, 17 kişiden oluşur. Başvurunun yöneltildiği ülke hâkimi de üye olarak yer alır. Daireler, incelemenin her aşamasında Büyük Daire lehine yargılama yetkisinden el çekebilirler. Ancak bunun için başvuru hakkında henüz karar verilmemiş olması ve hükümet ile başvurucunun da buna rıza göstermesi gerekir. Öte yandan daire kararını verdikten sonra taraflardan biri üç aylık süre içinde başvurunun Büyük Daire önünde yeniden görülmesini talep edebilir. Bu talep ilk olarak Mahkeme başkanını da içinde bulunduran beş kişilik panel tarafından incelenir, eğer kabul edilirse, başvurunun tamamı yeniden Büyük Daire tarafından incelenir.
