ABD Merkez Bankası (Fed), artan görüş ayrılıklarına rağmen bu yıl üçüncü kez faiz indirimine gitti ancak önümüzdeki aylarda ek indirime yönelik beklentileri de zayıflattı.
Banka, Çarşamba günü politika faizini 25 baz puan düşürerek yüzde 3,50 – 3,75 aralığına çekti. Böylece faizler son üç yılın en düşük seviyesine indi.
Ancak siyaset zayıflayan işgücü piyasası ile yüksek seyreden enflasyon arasında nasıl bir denge kurulması gerektiği konusunda giderek daha fazla ayrışıyor.
Fed’in Çarşamba günü yayımladığı ekonomik projeksiyon, gelecek yıl yalnızca bir faiz indirimi öngörüyor; ancak gelecek veriler bu görünümü değiştirebilir.
Karar, tüm üyelerin oyuyla alınmadı. Üç Fed yetkilisi farklı yönde oy kullandı.
Trump’ın Ekonomik Danışmanlar Konseyi’nden Stephen Miran daha büyük bir indirim (0,50 puan) isterken, Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee ve Kansas City Fed Başkanı Jeffrey Schmid faizlerin sabit bırakılmasından yana oy verdi.
Bu durum, özellikle aralarında Trump’ın da olduğu faizlerin hızla düşmesini bekleyenler için yakın vadede beklentilerin karşılanmayabileceği anlamına geliyor.
Fed Başkanı Jerome Powell, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Ekonominin nasıl evrileceğini görmek için beklemeye oldukça uygun bir konumdayız” dedi.
Powell, bu yıl yapılan üç indirimin ekonomiye etkilerinin görülmesi için zamana ihtiyaç olduğunu vurguladı.
Gümüş fiyatı neden rekor seviyeye ulaştı?
Gümüş fiyatı, Fed’in beklenen faiz indirimi öncesinde ve teknoloji sektöründen gelen güçlü talebin etkisiyle rekor seviyeye yükseldi.
Gümüş, ilk kez Salı günü değerli metallerin anında teslimat için alınıp satıldığı spot piyasada ons başına 60 doların üzerine çıktı.
Bu yılın başlarında ABD tarifelerinin etkisi ve küresel ekonomik görünüme dair endişelerin artmasıyla rekor seviyelere ulaşan altın da bu hafta değer kazandı.
Yatırımcılar, faiz oranlarının düşmesi ve ABD dolarının zayıflamasıyla birlikte genellikle altın ve gümüş gibi değerli metallere yöneliyor.
Nanyang Teknoloji Üniversitesi’nden Yeow Hwee Chua, faizler düştüğünde yatırımcıların genellikle gümüş gibi varlıklara yöneldiğini çünkü bankada nakit tutmanın ya da kısa vadeli tahvil almanın getirilerinin azaldığını belirtti.
Yeow Hwee Chua, “Bu durum doğal olarak değeri koruma aracı olarak görülen varlıklara olan talebi artırıyor, buna gümüş de dahil” dedi.
Son aylarda altının rekor seviyelere yükselmesinin bir diğer nedeni de yatırımcıların “güvenli liman” varlıklara yönelmesiydi; altının ons fiyatı ilk kez 4 bin doları aşmıştı.
OCBC Bank’tan analist Christopher Wong’a göre gümüşteki hızlı yükseliş, altındaki değer artışının bir “yansıma etkisi” olarak da görülebilir; çünkü yatırımcılar daha ucuz alternatiflere yöneliyor.
Altın fiyatı bu yıl merkez bankalarının büyük alımları da dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle %50’den fazla arttı. Platin ve paladyum fiyatları da bu yıl yükseldi.
Talep arzı aşıyor
Uzmanlara göre teknoloji sektöründen gelen güçlü talebin arzı aşması, gümüş fiyatlarını yukarı iten bir diğer önemli faktör.
Bu durum, gümüşün bu yıl altın da dahil olmak üzere diğer değerli metalleri geride bırakarak değerini iki kattan fazla artırmasına yardımcı oldu.
Singapur Yönetim Üniversitesi’nden Kosmas Marinakis, “Gümüş sadece bir yatırım aracı değil, aynı zamanda fiziksel bir kaynak. Ve giderek daha fazla üretici bu malzemeye ihtiyaç duyuyor” dedi.
Altın veya bakırdan daha iyi elektrik iletimi sağlayan bu değerli metal, elektrikli araçlar ve güneş panelleri gibi ürünlerin üretiminde kullanılıyor.
Uzmanlar, elektrikli araç satışlarının artmasıyla gümüş talebinin daha da yükseleceğini, ayrıca bu araçlar için geliştirilen ileri teknoloji bataryaların çok daha fazla gümüş gerektireceğini öngörüyor.
Ancak gümüş arzını hızlıca artırmak kolay değil; zira dünya genelindeki gümüş üretiminin büyük bölümü, kurşun, bakır veya altın gibi başka metallerin çıkarıldığı madenlerin yan ürünü olarak elde ediliyor.
Gümüş fiyatlarını yükselten bir diğer etken ise ABD’nin Başkan Donald Trump’ın ticaret politikalarının bir parçası olarak gümüşe gümrük vergisi getirebileceğine dair endişeler.
Olası gümrük vergisi korkusu, ABD’de gümüş stoklamasına yol açarken bunun sonucu olarak dünyanın diğer bölgelerinde arz sıkıntıları yaşanıyor.
ABD, üretim, mücevher ve yatırım alanlarında kullanılan gümüşün yaklaşık üçte ikisini ithal ediyor.
Prof. Marinakis’e göre üreticiler, tedariklerinin kesintiye uğramaması için hızla gümüş sağlamaya çalışıyor ve bu da küresel piyasalarda fiyatların yükselmesine katkıda bulunuyor.
Marinakis ayrıca önümüzdeki aylarda gümüş fiyatlarının yüksek seyrini korumasını beklediğini belirtiyor.
